Chất lượng, hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội ngày càng được nâng lên
Bám sát các quy định, hướng dẫn của Trung ương và của tỉnh; hàng năm, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp đã nghiên cứu, đề xuất nội dung giám sát, phản biện xã hội để cấp ủy phê duyệt, cho chủ trương thực hiện, tập trung vào những vấn đề liên quan đến quyền lợi hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, hội viên và nhân dân, nhất là công tác tiếp dân, giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo của công dân; việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; công tác quản lý khoáng sản, môi trường; công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi triển khai các dự án, công trình trên địa bàn tỉnh; việc thực hiện chính sách đào tạo nghề cho lao động nông thôn thực tiễn cho thấy chất lượng, hiệu quả công tác giám sát và phản biện xã hội ngày càng được nâng lên; số cuộc giám sát, phản biện xã hội tăng qua từng năm, các nội dung giám sát và phản biện xã hội ngày càng sát hợp hơn với tình hình thực tế địa phương. Riêng năm 2020, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội trong tỉnh đã thực hiện 792 cuộc giám sát, tổ chức 87 cuộc phản biện xã hội; trong đó, cấp tỉnh: 17 cuộc giám sát, 01 cuộc phản biện xã hội; cấp huyện 97 cuộc giám sát, 14 cuộc phản biện xã hội; cấp xã 678 cuộc giám sát, 87 cuộc phản biện xã hội. Nhờ đó, quyền lợi hợp pháp, chính đáng của nhân dân được bảo đảm, tạo sự đồng thuận xã hội, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân với cấp ủy, chính quyền; đồng thời, nâng cao vai trò, vị thế của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp, góp phần xây dựng Đảng, chính quyền ngày càng trong sạch, vững mạnh, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh của địa phương.
Tuy nhiên, hoạt động giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp trong tỉnh vẫn còn một số hạn chế: Việc lựa chọn nội dung, đối tượng giám sát có lúc, có nơi chưa phù hợp; tổ chức giám sát đối với cá nhân chưa nhiều, nhất là người đứng đầu, cán bộ, đảng viên; phương pháp giám sát, năng lực cán bộ tham gia giám sát, phản biện xã hội có mặt còn hạn chế; việc theo dõi kết quả thực hiện các kiến nghị sau giám sát chưa được quan tâm đúng mức. Hoạt động phản biện xã hội chủ yếu thông qua việc góp ý, chưa tổ chức phản biện đối với các nghị quyết, chính sách có liên quan trực tiếp đến quyền lợi hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, hội viên và nhân dân. Việc bố trí kinh phí cho Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội cấp huyện, xã thực hiện hoạt động giám sát, phản biện xã hội còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế.
Tìm giải pháp nâng chất lượng công tác giám sát, phản biện xã hội
Để nâng cao hơn nữa chất lượng công tác giám sát, phản biện xã hội trong thời gian tới, thiết nghĩ cần tập trung thực hiện một số nhiệm vụ và giải pháp sau:
Một là, cấp ủy các cấp cần tăng cường chỉ đạo, làm tốt công tác định hướng nội dung hoạt động giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội cùng cấp theo định kỳ hàng năm; tổ chức quán triệt, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên về vai trò, ý nghĩa, mục đích, yêu cầu của công tác giám sát, phản biện xã hội; phát huy tính chủ động của từng cơ quan, đơn vị trong quá trình phối hợp, tham mưu cho cấp ủy định hướng nội dung giám sát, phản biện xã hội sao cho phù hợp với tình hình thực tế, đáp ứng tốt yêu cầu, nguyện vọng hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, hội viên và nhân dân. Chỉ đạo hướng dẫn, bố trí kinh phí đảm bảo cho hoạt động giám sát, phản biện xã hội.
Hai là, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp phải bám sát các quy định, hướng dẫn của Trung ương, của Ban Thường vụ Tỉnh ủy để thực hiện, đảm bảo yêu cầu đề ra; đồng thời cần có giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát, phản biện xã hội:
- Về hoạt động giám sát, cần nghiên cứu lựa chọn nội dung, đối tượng giám sát phù hợp với tình hình thực tế, tập trung vào những vấn đề, vụ việc đang được quan tâm, chú ý; kết hợp nhiều phương pháp để thu thập đầy đủ thông tin, dữ liệu, tranh thủ ý kiến tư vấn của cán bộ chuyên môn, các chuyên gia để hoạt động giám sát bảo đảm chuyên sâu, có hiệu quả; thường xuyên đôn đốc thực hiện và theo dõi kết quả giải quyết các đề xuất, kiến nghị sau giám sát.
- Về hoạt động phản biện xã hội, chủ động phối hợp với các cơ quan có liên quan thường xuyên nắm thông tin về các chủ trương, chính sách dự kiến được ban hành và lựa chọn các chủ trương, chính sách liên quan trực tiếp đến quyền lợi của đoàn viên, hội viên và nhân dân để đề xuất cấp ủy cho chủ trương tổ chức phản biện xã hội; phát huy vai trò của các hội đồng tư vấn, ban tư vấn, tổ tư vấn, các chuyên gia, các nhà khoa học, những người nắm chắc kiến thức, am hiểu sâu về các lĩnh vực có liên quan để tổ chức phản biện đạt hiệu quả cao.
Ba là, Thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các cấp và các sở, ban, ngành trong tỉnh thường xuyên cung cấp thông tin về các dự thảo nghị quyết, chính sách cần được phản biện xã hội, tạo điều kiện thuận lợi cho Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp thực hiện việc phản biện xã hội đạt hiệu quả.